Wi-Fi bez tajemnic (odsłona 2)

Konfiguracja sieci bezprzewodowej nie jest trudna i aby sieć Wi-Fi włączyć należy określić jej nazwę, wybrać typ zabezpieczeń (WPA2, WPA3) oraz określić hasło dostępowe. To zestaw opcji obowiązkowych, które należy ustalić niezależnie od posiadanego sprzętu. Oczywiście zestaw możliwych ustawień różni się w zależności od producenta urządzenia jeden pozwoli na skonfigurowanie wielu parametrów zaś drugi ograniczy je to niezbędnych. Wszystko również zależy od klasy urządzenia, bo nie ukrywam, że urządzenia droższe z reguły pozwalają na więcej (choć nie jest to regułą).

Artykuły powiązane:

• Wi-Fi bez tajemnic (odsłona 1) – Podstawowe pojęcia związane z siecią bezprzewodową
• Wi-Fi bez tajemnic (odsłona 3) – Szybkość bezprzewodowego łącza

Podstawowa konfiguracja sieci Wi-Fi

Przyjrzyjmy się jak to wygląda u różnych producentów. Rozpoczniemy od urządzeń marki Asus. Działaniem urządzeń steruje oprogramowanie AsusWRT i jest to jedno z najbardziej rozbudowanych rozwiązań, które oferuje szereg ustawień pozwalających wpłynąć na wiele aspektów działania sieci. Zaryzykuje stwierdzenie, że żaden z producentów w tej kwestii Asusa nie przebije (oczywiście mówimy o urządzeniach z segmentu SOHO). Ilość ustawień początkującego użytkownika może przyprawić o ból głowy. Dlatego szkoda, że producent nie podzielił interfejsu (tak jak np. jak to jest w urządzeniach marki TP-Link) na ten przeznaczony dla użytkowników początkujących i zaawansowanych. Początkujący na starcie mieliby trochę łatwiej. 

Po zalogowaniu się do panelu zarządzania routera marki Asus, aby skonfigurować sieć bezprzewodową należy wybrać zakładkę Wireless. Część z dostępnych opcji (ich przeznaczenie) omówię na przykładzie routera Asus, gdyż mają one pokrycie w urządzeniach innych marek. 

Jak już wspomniałem opcjami podstawowymi są: nazwa sieci (inaczej SSID – ang. service set identifier), tryb szyfrowania oraz hasło. WPA2 to minimalne ustawienie trybu szyfrowania, zalecanym jest WPA3, ale aby móc skorzystać z tego rozwiązania nasza karta sieciowa musi go wspierać. Dlatego optymalnym ustawieniem jest WPA2/WPA3. Wybranie opcji: sieć otwarta (open, not secure) sprawi, że nie będzie wymagane hasło, z sieci będzie mógł skorzystać każdy będący w jej zasięgu.

Wśród dostępnych ustawień bardzo często znajdziemy opcje:

Ukryj SSID (inne nazwy: Ukryj nazwę sieci, Hide SSID), aktywacja opcji sprawi, że nie będzie rozgłaszana jej nazwa. Aby uzyskać z nią połączenie będzie trzeba oprócz hasła podać jej nazwę. Włączenie ukrywania sieci sprawi, że nie będzie działać mechanizm WPS (o nim szerzej w dalszej części wpisu).

Włącz Smart Connect (lub Inteligentne połączenie) – włączenie opcji sprawi, że sieci Wi-Fi będą rozgłaszane pod jedną nazwą (do tej pory odrębna nazwa dla sieci w paśmie 2,4 GHz oraz 5 GHz). Decyzję o przydziale pasma podejmuje router – wszystko zależeć będzie od typu użytej karty sieciowej i warunków połączenia.

Dwie opcje Pasmo kanału (lub Szerokość kanału) oraz Kanał odpowiadają za określenie częstotliwości sieci Wi-Fi. U wielu producentów domyślną opcją jest Auto – router sam po analizie otoczenia i okolicznych sieci decyduje o tych parametrach. Ustawieniom tym na tym etapie nie poświęcę więcej uwagi, ale w kolejnej części do nich wrócę i wtedy zaprezentuję ich przeznaczenie i dokładnie omówię.

Tryb bezprzewodowy pozwala na ustalenie typu nawiązywanego połączenia np. można wymusić, aby obowiązującym standardem został Wi-Fi 4. Domyślnym ustawieniem jest Auto.

Bardziej szczegółowe ustawienia znajdują się na zakładce Profesional.

Wśród dostępnych opcji odnajdziemy:

Uruchom radio – włącza/wyłącza rozgłaszanie sieci Wi-Fi.

Włącz harmonogram sieci bezprzewodowej – za niego pomocą można ustalić ramy czasowe działania sieci radiowych np. sieć dostępna jest w godzinach od 7:00 do 22:00 a po tej godzinie już nie.

Multi-User MIMO – uruchomienie/wyłączenie mechanizmu MIMO (do tematu powrócimy niebawem).

Kształtowanie wiązki – uruchomienie/wyłączenie mechanizmu beamforming (do tematu powrócimy niebawem).

Regulacja Tx Power – określenie mocy z jaką sieć radiowa ma być rozgłaszana.

To z grubsza zestaw opcji podstawowych, pamiętać jednak należy, że wszystko zależy od oprogramowania – u różnych producentów ilość ustawień będzie różna.

Standardem w routerach jest obecność funkcji Sieć dla gości (tylko naprawdę proste urządzenia lub starsze jej nie posiadają). Po jej włączeniu router rozgłosi dodatkowe sieci radiowe (ich ilość zależy od możliwości oprogramowania), które będą odizolowane od sieci głównych (te ustawienie można z reguły zmienić). Sieci tego typu przydają się, gdy postronnym osobom chcemy pozwolić na dostęp do sieci Internet. W przypadku urządzeń marki Asus router z reguły pozwala rozgłosić trzy sieci na pasmo.

Aby nie faworyzować jednego producenta poniżej przegląd ustawień radiowych w zależności od marki sprzętu.

Rozpoczynamy od Tendy. Dostęp do ustawień sieci radiowych uzyskamy wybierając z menu opcję Ustawienia Wi-Fi. Szczegółowe ustawienia dostępne są pod kafelkami.

Wybór ikony Nazwa WiFi i hasło pozwoli ustalić: nazwy sieci Wi-Fi, typ zabezpieczeń, hasło oraz włączyć/wyłączyć ich rozgłaszanie. Gdy przesuniemy suwak Ujednolić 2,4 GHz oraz 5 GHz włączymy mechanizm Smart Connect.

Opcje ukryte pod kafelkiem Kanał i przepustowość pozwolą ustalić: tryb sieci, kanał oraz jego szerokość.

Ustawienia sieci dla gości dostępne są z menu po lewej.

W urządzeniach marki TP-Link rozszerzone ustawienia radiowe dostępne są w sekcji Advanced po wyborze opcji Wireless. Na karcie zebrano te najważniejsze z podziałem na pasmo.

Oczywiście nie zabrakło ustawień sieci dla gości (z menu należy wybrać Guest Network).

W urządzeniach marki D-Link ustawienia sieci Wi-Fi są dostępne po wyborze z górnego menu opcji Settings a następnie Wireless. Ustawienia pokazane na zrzucie poniżej dotyczą systemu mesh, gdyby był to router byłoby ich więcej np. pojawiłaby się możliwość zmiany kanału.

Sieć gościnną rozgłosisz wybierając opcje Guest Zone.

ZYXEL jest u nas mało popularną marką, ale jej urządzenia są obecne na rynku i można je nabyć.

Ustawienia sieci bezprzewodowej wyświetlą się po wyborze z menu opcji Wireless (menu u dołu). Dalsze ustawienia dostępne są poprzez menu z lewej – te najważniejsze zostały zgrupowane na karcie Wireless Setup.

Karta Guest Wireless odpowiada za konfigurację sieci dla gości.

Netgear podobnie jak TP-Link ustawienia umieścił w dwóch grupach: podstawowe i zaawansowane.

W sekcji podstawowe znajdują się opcje pozwalające określić nazwę sieci radiowej jej parametry oraz typ zabezpieczeń.

Dodatkowe ustawienia (np. ustalenie harmonogramu działania sieci Wi-Fi) umieszczono w sekcji Zaawansowane

Oczywiście przedstawione zrzuty tematu nie wyczerpują, bo na rynku dostępne są jeszcze urządzenia takich marek jak: Linksys, Huawei, Xiaomi, ZTE, TotoLink, Ubiquiti, AVM czy Mercusys. Gdy przypadkiem będę miał do czynienia z którymś z urządzeń wykonam aktualizację i stosowne screeny uzupełnię. 

Dopowiedzenia wymaga tylko jedna kwestia – Jak dostać się do panelu zarządzania? Należy wykorzystać adres IP bramy (bo nasz router jest bramą do sieci Internet). Adres uzyskamy wyświetlając ustawienia sieci: Panel sterowania -> Centrum sieci i udostępniania -> Zmień ustawienia karty sieciowej a następnie Stan -> Szczegóły połączenia sieciowego, które realizuje połączenie z siecią Internet.

Alternatywną metodą jest użycie polecenia: ipconfig /all

Uzyskany adres IP wpisujemy w oknie przeglądarki.

Aplikacje mobilne

Jak widać po załączonych zrzutach zmiana ustawień sieci Wi-Fi nie jest trudna dodatkowo każdy z producentów zadanie ułatwia – można do tego celu użyć aplikacji mobilnej. Aplikacje mają to do siebie, że oferują ustawienia niezbędne te bardziej szczegółowe (lub jak kto woli zaawansowane) są pominięte. Dzięki temu nawet użytkownicy, którzy po raz pierwszy konfigurują router bez trudu się w nich odnajdą.

Poniżej ich lista plus zrzut ekranu:

Asus – aplikacja Asus Router

Tenda – aplikacja Tenda WiFi

TP-Link – aplikacja TP-Link Tether (lub w przypadku urządzeń mesh TP-Link Deco)

D-Link – aplikacja D-Link Wi-Fi

ZYXEL– aplikacja One Connect (w przypadku urządzeń mesh Zyxel Multy)

Netgear – aplikacja Netgear Nighthawk WiFi Router (w przypadku urządzeń mesh Netgear Orbi)

Producenci dali ci wybór,  sposób konfiguracji urządzenia zależy wyłącznie od twoich preferencji. Generalnie wszyscy trzymają się zasady – panel zarządzania pozostawiają użytkownikom zaawansowanym (zawiera on więcej ustawień) zaś aplikacja mobilna w głównej mierze przeznaczona jest dla początkujących adeptów sztuki sieciowej.

Na koniec rada – sposób konfiguracji oraz dostępne ustawienia możesz sprawdzić wykorzystując do tego celu emulator. Taki emulator to nic innego jak graficzny interfejs panelu zarządzania routerem. Niestety nie wszyscy producenci dają możliwość sprawdzenia routera w ten sposób. Przykładem dla innych niech będzie TP-Link, gdyż na stronach wsparcia poszczególnego modelu często odnajdziemy link do jego emulatora.

W przypadku pozostałych producentów należy posiłkować się innymi stronami. Nie podaję listy, gdyż adresy te często ulegają zmianom, ale można je bez trudu odnaleźć.